Rozszerzenie pamięci +32KB dla stacji Commodore 1541 II autorstwa Klaxa

Z tej strony wita was Klax. Chciałbym zaprezentować wam projekt rozszerzenia pamięci +32KB, który dedykowany jest stacji dysków 1541 II. Rozszerzenie funkcjonuje w zakresie $4000-$bfff i potrzeba zaledwie kilku elektronicznych elementów, by je wykonać:

• jeden scalak 74HCT139 (dekoder)
• 2 diody 1N4148
• jeden rezystor 10 KOhm
• pamięć 62256 lub kompatybilna, najlepiej wąska (dostępna np. na bardzo starych pecetowskich płytach głównych)
• odrobina dobrej intencji i trochę wolnego czasu.

Teraz przejdę do wyjaśnienia, w jaki sposób zamontowałem rozszerzenie pamięci w mojej stacji dysków. Do tego celu nie projektowałem żadnej płytki, ponieważ cały projekt nie jest zbytnio skomplikowany. Pierwszy krok: wyjmij ROM z płyty głównej stacji dysków, odegnij 22 pin i wsadź z powrotem do podstawki. W następnej kolejności spróbuj odnaleźć scalaka 74LS42, a następnie ścieżkę biegnącą pomiędzy 4 i 5 pinem. Ta ścieżka jest bardzo charakterystyczna, ponieważ pierwotnie poprowadzona jest na drugiej stronie płyty głównej, a następnie przez przelotkę przechodzi na górną. Najłatwiej zlokalizować ją pomiędzy 4 a 5 pinem kości 74LS42 i w tym miejscu należy ją przeciąć.

Mając teraz do wyboru dwie drogi: dołączenie dekodera lub podłączenie RAM-u, proponuję wybrać najpierw tą drugą opcję. Należy zgiąć wszystkie piny kości RAM-u 62256 pod kątem 90 stopni na zewnątrz od ich pierwotnego położenia. Tę czynność należy wykonywać ostrożnie, albowiem istnieje możliwość ułamania jednego, bądź więcej pinów, zwłaszcza gdy kość pochodzi ze starej, pecetowskiej płyty głównej. Po udanym zabiegu z pinami trzeba odwrócić płytę główną stacji i przylutować kość RAM-u do nóżek kości ROM-u (dołączone do artykułu zdjęcie pozwoli zrozumieć ideę tego połączenia). Podczas lutowania warto pamiętać, aby piny RAM-u o numerach 1, 22 i 27 nie zostały przylutowane.

Kolejnym krokiem w montażu rozszerzenia jest instalacja dekodera (74HCT139). Połączeń należy wykonać zgodnie ze schematem, nie zapominając o diodach i rezystorze. Można ponownie posłużyć się metodą wyginania nóżek scalaka. Nie można także zapomnieć o podłączeniu odpowiedniego kabelka do pinu 22 kości ROM-u.

Kiedy lutowanie dobiegnie końca, a włączona do sieci stacja dysków zachowuje się prawidłowo, oznacza to, że wykonanie rozszerzenia pamięci prawdopodobnie zakończyło się sukcesem. Wówczas należy przetestować pamięć przy pomocy monitora dostępnego w Action Replayu. Należy wejść do niego i wykonać polecenie @*8, a następnie m4000 i nadpisać jakąś wartość komórki, zatwierdzając czynność klawiszem Return. Potem ponownie wykonać polecenie m4000 i sprawdzić, czy wpisana przed chwilą wartość pozostała na swoim miejscu. Jeżeli tak, to oznacza, że nasze rozszerzenie pamięci działa prawidłowo!

Pozdrowienia dla całej nieemulatorowej sceny.

Klax.

• Tekst i zdjęcia opublikowano za zgodą autora.
• Pierwotna wersja artykułu powstała w 2005 r.
• Tłumaczenie na język angielski: 13 maja 2005 r. przez Murdocka/Tropyx.
• Pierwsza publikacja: 22 maja 2005 r. w magazynie Vandalism News #44/Oslaught/Wrath Designs.
• Tłumaczenie powrotne na język polski: 9 marca 2010 r. przez V-12/Tropyx.
• Publikacja wtórna: 16 maja 2010 r. w magazynie C&A Fan #06.
• Pełna publikacja na River’s Edge wraz z niepublikowanymi wcześniej zdjęciami: 9 lipca 2012 r.
• Dyskusja na temat rozszerzenia na forum C64 Power: TUTAJ (link nieaktywny).